Resumo:
La paŝtisto Salomono deziras edziĝi kun Kasandra, tamen ŝi ne volas. Ŝi prezentas la malagrablaĵojn de geedzeco: la virinoj estas sklavinoj, la viroj ĵaluzas aŭ volas amindumi aliajn virinojn; vera purgatorio. Salomono envenigas tri kamparaninojn: Eritrean, Cimerian kaj Peresikan, onklinojn de Kasandra, por ke ili konvinku ŝin pri edziĝo. Poste venas la onkloj, Jesaja, Moseo kaj Abrahamo. Moseo diras ke edziĝeco estas sakramento kaj la kamparaninoj, kiuj nomiĝas kiel la Sibiloj, prezentas la profetaĵojn pri la Virgulino. Kasandra diras al ili ke ankaŭ ŝi profetis ke la Savanto naskiĝos el virgulino kaj ŝi konjektas ke ŝi mem estas ĉi virgulino. Kurtenoj malfermiĝas kaj oni vidas la kripon. La anĝeloj kantas lulkanton. Ĉiu el ili adorante paroladas al la Virgulino kaj al la knabo. Kasandra petas pardonon al Maria. Ĉiuj kantas himnon honore de Maria kaj poste militan himnon.
GV022. Kasandra
| Dicen que me case yo; No quiero marido, no. Mas quiero vivir segura Nesta sierra á mi soltura, Que no estar en ventura Si casaré bien ó no. Dicen que me case yo; No quiero marido, no. Madre, no seré casada, No será ni es nacido |
Oni diras ke mi edziniĝu sed edzon mi ne volas, ne. Mi volas senzorge vivi En ĉi monto, tre libere. Ĉar hazardo ne certigas Ĉu edziniĝo estos bona. Oni diras ke mi edziniĝu Sed edzon mi ne volas, ne. Panjo, mi ne volas edzon Nek naskiĝis nek naskiĝos |
(kantas Carmen Ziege)
GV023. Salomono, Jesaja, Moseo, Abrahamo
| Que sañosa está la niña! Ay Dios, quien le hablaria! En la sierra anda la niña |
Kiel koleras la knabino! Ho, Di’, kiu ŝin alparolos? Sur monto promenas knabino |
(kantas Geovani Dallagrana, Gerson Marchiori, Graciano Santos e Ruben Ferreira Jr.)
GV024. Kvar Anĝeloj
| Ro ro ro Nuestro Dios y Redentor, No lloreis, que dais dolor Á la vírgen que os parió. Ro ro ro. Niño hijo de dios Padre, Ora, niño, ro ro ro. |
Ro ro ro Nia Dio kaj Redemptoro, Ne ploru ĉar vi suferigos La Virgulinon, kiu vin naskis. Ro ro ro. Knabo filo de patra Dio, Ho, vi, knabo, ro ro ro. |
(kantas Jorge Teles)
GV025. Ĉiuj
| Muy graciosa es la doncella: Como es bella y hermosa! Digas tú, el marinero, Digas tú, el caballero, Digas tú, el pastorcico, |
Tre gracia estas la virgulino: Kiel ŝi belas kaj plaĉas! Diru vi, ho maristo, Diru vi, ho kavaliro, Diru vi, ho paŝtisteto |
(kantas Jorge Teles)
GV026. Ĉiuj
| Á la guerra, Caballeros esforzados; Pues los ángeles sagrados Á socorro son en tierra. Á la guerra. Con armas resplandecientes Caballeros esmerados; |
Al milito, Ho kuraĝaj kavaliroj: Ĉar la sankta anĝelaro Surtere vin helpas. Al milito. Portante splendajn armaĵojn Ho diligentaj kavaliroj: |
(kantas Geovani Dallagrana, Gerson Marchiori e Graciano Santos)
Komentario:
La tuta teksto estas en la hispana. Ĉi Akto prezentas admirindan progreson en la stilo de Gil Vicente. Li absolute forlasis la strukturon de la kristnaskaj teatraĵoj de Iberio. Li kunigis kvar bibliajn nomojn, kiel paŝtistoj, tri profetistinoj de antikveco, adoptitaj de la kristanismo, kaj Kasandra, filino de Priamo kaj Hekabe, ankaŭ ŝi profetistino, sed apartenanta al la troja ciklo. Kasandra neniel rilatiĝas al kristanismo. Rilate la paganajn profetistinoj , ekde prediko de Aŭgusteno (354-430) kristanismo reverencadis ilin. La filozofo citadis supozeblajn profetaĵojn iliajn pri la naskiĝo de Kristo. Michelangelo pentris kvin Sibilojn sur la plafono de la Kapelo Sistino, de 1508 ĝis 1512. Rafaelo pentris kvar en la Kapelo Cighi de la Preĝejo Santa Maria della Pace (Sankta Maria de la Paco), en Romo, en 1514; la Akto de Gil Vicente supozeble estas de 1511.
Tolereman solvon donas la verkisto al la aroganteco de Kasandra. Ŝia pretendo, kiun oni povus konsideri kiel blasfeman, ne estas punata. Ŝi honoras la knabon kaj la Virgulinon.
La Akto prezentas kvin belegajn tekstojn por la kanzonoj, kaj finiĝas per milita kantado, absolute for de la ĝenerala etoso. Pri la kanzono Tre gracia estas la virgulino, indikaĵo diras ke la verkisto ĝin kreis. Pro tio, oni devas dedukti ke la aliaj ne estis kreitaj de Gil Vicente, sed popolaraj kantoj. En la lastaj teatraĵoj ni trovos aliajn kanzonojn faritajn de li mem, ĉar ili apartenas al situacioj tre specifaj, ekzemple, la vojaĝo de la filino de la reĝo Manuel por edziniĝo en Italio kaj la rakontado pri la naskiĝo de la princo (heredanto de la krono), filo de Johano la tria, inter aliaj. Aliflanke, ni scias ke kelkaj kanzonoj en la teatraĵoj de Gil Vicente estis ordinaraj popolaj kantaĵoj, anonimaj en sia plejmulto, ĉar ili aperas en famaj Kanzonaroj (kolektado de tekstoj de kanzonoj, veraj artaĵoj, ĝenerale pergamenaj, montrante la tekstojn, la partiturojn kaj iluminaĵojn).
Rilate la militan himnon, oni kredas ke ĝi simple estas instigo al akcepto de militaj portugala aktivado en Afriko.