Categoria: malhistorio

Malhistorio – ĉapitro 4.

 

 

           Kaj en lia buŝo ne troviĝis mensogo.

 

 

          4. jaro kiu daŭris cent jarojn.

 

 

          antaŭ kvin jaroj mi naskiĝis kaj jam mi tiel lacas pro la homa kunvivado!

          povraj kaj malfeliĉaj homoj, arestitaj ene de la mizero de ili mem konstruita, al neekzistantaj fortoj ili klamas por ke tiuj fortoj senŝarĝu de sur iliaj dorsoj la fantomajn pezojn. en la komenco mi pleniĝis je kompato. sed tuj mi malkovris ke kompato ne helpas. estu mi la homa patro, la homoj neniam forlasos la kondiĉon esti homidoj. mi perceptis ke kelkfoje eĉ la esperon oni devas forpreni de ili, kontraŭe ili droniĝos en turmenta lago de revoj. ilia doloro ne instruis ilin. ili malfruiĝas en lernado, kiel ili malfruiĝas en lernado! ĉu eble ili pensas ke, antaŭ ili, ili havas la tutan eternecon? do, estas tiel malfacile eltrovi ke sufiĉas unu eraro por ke oni lernu? kion ili atendas? ke supera instanco malfermu iliajn buŝojn kaj enŝovu en ili, de ekstere internen, la veron de la vivo? kiel diri al ili ke la vero ĉiam foriras el la homo, preskaŭ neniam eniras?

          ili ĉiam pretas ne lerni, por ke ilia doloro pezu sur ili pli torture. per tiom da doloro ili volas nutri sian nesatiĝantan kulpon. ili ne perceptas ke la kulpo estas kiel buŝego de granda idolo instalita sur vulkano, la tuta suferado ne sufiĉus ĉar, sinkinta la doloro en la fundon de la vulkano, ĝi cindriĝos kaj sin transformos en nenion. kaj la homoj ne malkovris ke, por sin liberigi de la doloro, sufiĉas sin liberigi de la kulpo.

          tion mi perceptis kiam mi iĝis sesmonata. ke mia doloro estis ido de mia kulpo kaj mia kulpo estis rezulto de la etika kodo. kaj mi devus liberiĝi je tiu moralo algluita sur mian frunton ekde mia naskiĝo. kaj mi devus krei mian moralon, konsente kun la plej profundaj anheloj de ĉio apartenanta al mia esto. tio estis grava eltrovo, eble la plej grava en mia tuta vivo, ĉar ĝi malfermis la pordojn al multaj konoj kaj multaj emocioj. tiu eltrovo okazis dum neforgesebla sonĝo, en mia sesmonata datreveno. mi marŝadis sur mallarĝa kaj longa pado, mi sukcesis scii nek kien ĝi kondukis nek el kie ĝi venis. mi malfacile iradis, mia korpo lacis kaj mi ne sentis min tute libera. tiam mi konstatis ke mi estis ŝnurligita: mia kapo, mia koro, miaj kruroj, miaj renoj, miaj okuloj, mia lango… el mia tuta korpo eliradis fadenoj, kiuj sin perdis malantaŭe. mi haltis, turnis la vizaĝon kaj vidis ke la fadenoj iris ĝis granda ĉarego, preskaŭ ne videbla meze de la nebulo. mi tiradis la ĉaregon kaj ĉion sur ĝi enhavantan; certe pro tio marŝi kaj lerni iĝis tiel malfacile. kaj nun mi vidis sur la ĉarego la bildon de mia senvizaĝa patrino kaj, eĉ senvizaĝe, mi sentis ke ŝi multe timadis; mi ankaŭ vidis mian neniam viditan patron, starantan figuron, mi ne sukcesis percepti ĉu li jes aŭ ne havis kapon. kaj kial estas mi kondamnita kunporti tiujn tre afliktajn kaj pezajn fantomojn? mi klopodis por liberigi min el la ŝnuroj, ili estis forte ligitaj, estis tute neeble. mi preskaŭ malpacienciĝis sed mi jam delonge malkovris ke malpacienco tro konsumas. necesis halti kaj pensi. mi decidis reveni. ĉar, se mi revenas, la ĉarego ne revenus ĉar ĝi restus senmova. kaj mi alproksimiĝis kaj la nebulo malrapide forviŝiĝis kaj la figuroj iĝis pli kaj pli klaraj. mia patrino kun ŝia nigra vesto kaj blanka tuko kovranta ŝian tutan kapon; mia patro starante kaj tenante enmane sian fortranĉitan kapon. nenia rideto. tro senmovaj, sed vivantaj. la freneza sonĝo de la homo, kiu ne konas limon. ne havas limon, la freneza homa sonĝo. kaj mi diris:

          mi ne plu kunportos vin. se vi volas, sekvu min, se bezonate. sed mi rifuzas kunporti vin. mi ne estu kondamnita al pasinteco. mi estas libera!

Continue lendo “Malhistorio – ĉapitro 4.”

Malhistorio – ĉapitro 3.

 

  

          Prenu la libron kaj formanĝu ĝin.

 

 

          3. sendormaj tagoj.

 

 

          kiom da malamo eblas esti en la homa koro?

          kiom mezuras la maksimume eltenebla timo?

          el kia senfunda puto naskiĝas la decido defii?

          mi volas komenci de la komenco.

          mi volus komenci de la komenco. mi ne scias kie lokiĝas la origino de mia historio. mi ne scias ĉu ĝi havas originon kaj eĉ ne scias ĉu estas historio. estu ĝi historio, se oni konsideras ke iu ajn historio estas historio, eĉ tiu de la projekto pri nefekundigo de homo. ĉikaze restas la projekto pri revo aŭ projekto pri deziro aŭ projekto pri espero. kaj kiom da fojoj la historio de la deziro, de la espero aŭ de la revo, estas vakua historio pli inda kaj nepereema ol historioj pri kelkaj homoj, kun iliaj nuraj urinoj, fekaĵoj, bavaĵoj kaj ejakulaĵoj? estu mia historio, historio. senkomenca historio sed kun finaĵo.

          ĉar en mia koro estas nur demandoj kaj konstatoj pri tio, ke mi nenion scias, mi decidas pri historio jam komencita, sen kronologia ordo nek logika rigoreco. ĝuste tiu, kiun mi ĵus enkondukis parolinte pri granda malamo, granda timo kaj decido defii.  komence mi pensis eviti priskribadojn kaj rakontojn pri la ĉiutagaĵoj, kiuj kondukis min, pere de senkonsola kaj kontrolata maldormo, al la ekzakta punkto kie mi estas nun, la sojlo de mia propra fino. sed mi rimarkas ke sen priskribi kaj rakonti, oni ne komprenos min. mi ne scias ĉu mi volas ke oni min komprenu. mi ne scias ĉu mi kapablas fari min komprenata.

          mi scias, tamen, ke mi ne volas teksadi labirinton ene de labirinto, kvazaŭ angoranta rolulo de antikva libro.

          do, mi decidas favore al la mininuma rakonto, nur tio nepre bezonata por ke oni komprenu tion, kion mi intencas kroniki. kaj pro tio mi dividas mian rakonton je du partoj: kia estas tiu mondo kie mi vivas? kion mi havas por fari ene de ĝi?

          multege da jaroj jam pasis, ekde kiam alvenis la granda kataklismo. ni studis en la libroj pri la homa historio ke neatendata fatalaĵo okazis kaj ke bedaŭrinde mortis amasoj da homoj kaj preskaŭ la tuta kultura heredaĵo de nia specio aŭ perdiĝis aŭ estis malaperonta. sed ĉiuj libroj ripetas ke ni trafis la precipan celon de la granda rekonstruado: en kelkaj jardekoj la planedo denove reakiris sian malnovan vivmanieron, plena je komforto kaj allogo, iel ajn admirinda nova mondo. grava registaro, elektita de bravaj reprezentantoj de ĉiu kontinento, zorgis pri la universala ordo kaj estris la obeeman homamason, gvidante ĉiujn al la absoluta prospero. kaj la libroj diras, ke, kun la partopreno de ĉiu homo, nia granda civilizacio baldaŭ superos al si mem, pli baldaŭe ol sukcesas revi la naiva homa revo. tiuj libroj, plenaj je superlativoj, estis skribitaj de grupo nomata la sep saĝuloj de la tero, kaj ĝia stilo estis absolute perfekta. ĉiuj devis per tiuj libroj studi ĉiujn sciencojn por strebi al la heroa paŝo, kiu ankoraŭ pli forte apartigos nin, homoj, de la malsuperaj al ni en la skalo de la kreitaĵaro.

          kaj mi estis elektita, post la superaj ekzamenoj de la dua lernejo, mi estis elektita por dediĉi korpon kaj animon al aŭdaca projekto.

          la instruistoj diradis ke ili eltrovis, flugantajn ĉirkaŭ la planedo, en difinitaj kaj precizaj orbitoj, malgrandajn aĵetojn, probable senditajn de la homo mem, kaj de tiuj aĵetoj venis etaj sonoj al kelkaj grandaj maŝinoj. oni sciis ke tiuj maŝinoj konektiĝis al la telefonsistemo. tamen la telefonaparatoj funkciadis sendepende de tiuj maŝinoj ĉar, tuj post la nigra nokto, grupo ĝislace laboris kaj sukcesis funciigi ilin. kaj la instruistoj daŭrigis: post la legado de trovita nebrulata paĝo de kolora revuo, malsimile al niaj revuoj kies paĝoj estas blankaj, grizaj kaj nigraj, post la legado de tiu paĝo, oni deduktis ke tiuj maŝinoj probable utilis al komunikado inter grandaj distancoj, kvazaŭ eblus ke ni en la sudo povus samtempe paroli al homoj en la nordo.

Continue lendo “Malhistorio – ĉapitro 3.”

Malhistorio – ĉapitro 2.

 

 

 

          Ĉi tiuj estas la venantoj el la granda afliktado, kaj ili lavis siajn robojn.

  

          2. la grava tagmezo.

  

          emociege estas percepti la grandecon kaj la persistadon kaj la luktokapablon de la homo. komforte estas senti la povon de rekonstruo kaj la gravan koncentron de fortoj, kiu efektiviĝis post la granda katastrofo.

          mi ne volas memori tiujn tagojn de doloro kaj sango. ĉiu postvivanto, escepte de la etuletoj, havas siajn rakontojn plenaj je ektimo. mi, knabino, savita de unu el tiuj grandaj kaj neklarigeblaj hazardoj, ĉar ĉirkaŭe ĉio estis teruro kaj surprizo. kaj same kiel mi, ĉi tie kaj tie, apartaj kreitaĵoj elvenantaj el truoj, velkintaj mirakletoj de ne atendita fortuno, kiuj proksimiĝis unu al la alia kaj kreis pli dignan miraklon­: malgranda pilgrima grupo, ĝis ĉiuj rimarkis ke la granda miraklo okazis, homoj plorante alvenantaj, kvazaŭ ratoj serĉe al manĝaĵo, de trankvila dormado, intermiksiĝante kaj sin demandante pri tio, kion fari kaj kiel komenci.

          mi ne volas memori tiujn unuajn tagojn. estas aferoj ne rakontendaj. estas hontaĵoj ne transdonendaj. estas torturoj ne restarigendaj. estas sordidaĵo, kiun oni ŝnurfiksas al la ŝtono de silento kaj forĵetas en la akvojn de forgeso.

          kaj tiuj novaj tagoj petas esperon. do, mi ne volas memori mallumadon sed nur prikanti kaj laŭdi tiun grandan sunon hodiaŭ naskiĝantan, tiun grandiozan momenton de nia tagmezo.

          postvivanta pro granda miraklo, ĉar la kolektiva morto min malakceptis, mi min vidis meze de kelkaj homoj, kiuj protektis unu la alian, hodiaŭ mi komprenas ke pli por sin kompensi kontraŭ suferoj ol por nura disdividado de la malfacile trovebla pano. kaj jen ni levas tabulojn kaj rompas ŝtonojn kaj ordigas ruinojn kaj starigas malgrandajn hejmojn. estas malfacilaj tagoj, diradis la adoltoj, kaj multege da ordo estas bezonata. homoj alvenis el malproksimaĵoj kaj parolis pri rekonkeroj, oni ja sukcesis funkciigi fabrikon de ŝtofoj, hospitalo estis rekonstruita. kaj ofte ni devis forlasi domaĉon kaj iri al malproksima urbo kun iliaj pli bonaj stratoj kaj novaj dometoj, plenaj je aŭstera ĝojo.

          homoj venis el sudo, klarigis la adoltoj, kun siaj planoj pri disciplino kaj laboro kaj siaj promesoj pri neforgeseblaj venkoj. kaj mi kreskadis kaj sentis la lantan konkeron de la homo kontraŭ la detruado. venis do la tempo, kiam oni ne sukcesis trovi malsimilon inter la hodiaŭa tago kaj tiuj tagoj de antaŭlonge, kiam la mondo tiel evoluis, ke la homoj posedis ĉiujn dezirataĵojn. sed en ĉi momentoj la plej maljunaj avertis:

          neniam plu la mondo estos la sama. neripareblaj perdoj okazis. ni malrapide alvenas al la malnova stato sed neripareblaj perdoj okazis. ni ne havas kaj eble neniam plu havos komputilojn. kelkaj funkciis en lokoj ne trafitaj de bomboj sed oni trovis neniun por deĉifri ilin. oni rakontas ke maljunulo tion kapablis kaj li komencis instrui pri la funkciado al grupo de homoj. sed tiuj absolute nenion sciis, eĉ pri malgravaĵoj, kaj la maljunulo rezignis kaj decidis skribi siajn instruojn, por ke oni lernu en la libroj. subite li mortis kaj ĝis nun neniu kapablis anstataŭigi lin por deĉifri la misteron de tiuj silentaj aparatoj.

Continue lendo “Malhistorio – ĉapitro 2.”