brazila folklora rakonto – Página: 4

23/03/201010/01/2022

RAKONTU ALIAN ANJO 07. LA ŜUETO

desegnis ricardo garanhani

Noto: En ĉi tiu rakonto de mia avino estas du kuriozaj aspektoj. La unua estas pri siaj variantoj plej antikvaj; mi konas du kaj unu devenas el la alia. La anekdoto pri viro kiu vetas je la virto de sia edzino unue aperis en Dekamerono de Boccaccio (1313/1375), en la naŭa novelo de la dua tago. Kaj estas modelo por unu el la epizodoj de romaneska tragedio de Ŝekspiro (1564/1616), Cimbelino. En ambaŭ, la deloganto eniras en la dormoĉambro de la virino ene de ligna kofro. En la rakonto de mia avino, la sekreta distingaĵo de la edzino, kiu pruvas ke la deloganto senvualigis ŝian nudecon, estas skandale troigita, kvazaŭ surrealisma.
La dua aspekto estas la strategio uzata de la virino por senmaskigi la deloganto. Ĝi estas tre bone imagata. Mi neniam trovis similaĵon en aliaj libroj.

(voĉbruado)
Se vi ne trankviliĝas, mi nenion rakontos.
(Voĉbruado)
Estis foje flava bovino. En kaldrono ŝi fekis, kaj tri kirlis, kaj tri lekis. Unua parolanto la fekaĵon manĝu.
(Silento)

Estis foje bela virino, tre ĉasta. Krom la beleco ŝi estis riĉa, ĉar ŝia edzo estis prospera komercisto. Ili trankvile vivis, posedis ĉion, kion oni bezonas, kaj amis unu la alian.
La virino estis enviata de ĉiu virinoj pro la riĉeco kaj bona edzo. La viro estis enviata de ĉiuj aliaj viroj pro la riĉeco kaj feliĉo kaj pro la ĉasta edzino.
La edzo ĉiam fanfaronis pri la ĉasteco de la edzino. Okazis ke, dum granda festo, post multaj kaj multaj vinglasoj, ekparolis la viroj pri siaj edzinoj. La edzo de la ĉasta virino, preskaŭ ebria, laŭtparolis:
– Sed ĉiuj el vi scias ke neniu virino kompareblas kun mia edzino ĉar ŝi estas la nura pri kiu neniu rajtas paroli.
Kaj junulo nekonata en la urbo diris:
– Ĉasta virino estas ĉasta ĝis la tago kiam ŝi ne plu estos.
Ĉiuj ridis kaj la ofendita edzo parolis:
-Mia edzino estos ĝis la morto. Mi vetus la vivon por pruvi tion.
La alia kriis:
– Virinoj ne meritas la duonon de vira vivo.
– Mia edzino meritas.
– Ĉu la vivon?
– La vivon ja.
– Ni vetu!

Continue lendo “RAKONTU ALIAN ANJO 07. LA ŜUETO”

09/02/201010/01/2022

RAKONTU ALIAN ANJO 06. LA BOVIN-EKSKREMENTO

desegnaĵo de ricardo garanhani

Noto: Jen ekzemplero de etiko nur sugestata, kiu daŭras de longa tempo: malriceĉo estas fonto de virto, fido ebligas miraklon kaj la malbono ĉiam estas punata. Feliĉaj la simpluloj.

Estis foje tre malriĉa virino kiu havis multajn gefilojn, ĉirkaŭ ok, kaj ŝi estis vidvino. Ŝi laboris ĉe virino tre riĉa kaj tre kruela. La malriĉulino laboris en la kuirejo de la riĉulino. Ŝi preparadis panon, biskviton, kukon, maizkukon.
Tiutempe la junulinoj edziniĝis kaj ne translokiĝis el la gepatra hejmo. Do, la domoj estis grandegaj kaj plenaj je filoj kaj filinoj kaj bofiloj kaj nepoj kaj nepinoj kaj avo kaj avino kaj praavo kaj praavino kaj prapraavo kaj prapraavino. Ankaŭ la riĉulino vidviniĝis kaj en sia domo vivadis personamaso kaj pro tio la forno ĉiam estis plena je pano. La malriĉulino devus baki tiun panaron. Kaj ĉiam restis knedaĵo en la platkaldrono aŭ en la pelvo aŭ en la argilpelvo. Kaj la malriĉulino prenis lignan kuleron kaj raspis la restaĵojn kaj metis ĉion en gamelon kaj kiam venis vespero ŝi kunportis tion al sia hejmo. Tie ŝi renkontis plorantajn gefiletojn pro malsato. Kaj en brulligna forno ŝi bakis la knedrestaĵon kaj iĝis bela maizkuko kaj la gefiletoj manĝis kaj ne plu ploris kaj eĉ estis diketaj.
Ĉiutage ŝi faris tion.
Do, dimanĉe, la riĉulino promenadis kaj renkontis la gefiletojn de la malriĉulino, tute puraj kaj diketaj. Ŝi opiniis tion stranga kaj decidis spioni.

Continue lendo “RAKONTU ALIAN ANJO 06. LA BOVIN-EKSKREMENTO”

17/01/201010/01/2022

RAKONTU ALIAN ANJO 05. LA ERARVAGANTAJ ANIMETOJ.

desegnaĵo de ricardo granhani

Noto: Inter ĉiuj rakontetoj de mia avino, nur tiu-ĉi parolas pri travivaĵo de ŝi mem. Mi registris ĝin pro tio, ke mi opinias ĝin folkloraĵo sed mi ne kredas ke tio vere okazis. Tio devas esti mensogo, el tiuj mitigaj mensogoj, naive inventitaj por pravigi iun ajn kredaĵon. Eble ŝi aŭdis la rakonton de iu kaj, rakontante, sin metis kiel rolulino. Pri tiu eblo, laŭ kio oni povas kaj devas bapti mortontajn bebojn, aŭ eĉ post iliaj mortoj, se ne ĉeestas pastro, paroladis ankaŭ mia najbarino en Vila Izabel’, Riodejanejro, sinjorino Kasilda, la patrino, kiu devenis el Paraibo. Mi neniam legis alian rakonton pri tiu kutimo.

Kiam ne baptita homo mortas, la animo nek iras al ĉielo nek al infero nek al purgatorio. Ĝi erarvagas tra la mondo kaj hantas la homojn, iĝas hantanta animo. Se la mortinto estas nebaptita infano, la erarvaganta animeto vagas ĝis kiam iu baptos ĝin. Ne eblas bapti plenkreskulojn post la morto. Tute ne eblas. Ili vagos la tutan vivon ĝis la juĝotago, kiam dio apartigos la bonulojn de la malbonuloj. Sed la etaj senpekuloj rajtas ricevi bapton eĉ post la morto.
Iam mi kaj du filinoj translokiĝis de unu plantejo al alia. Mia edzo Anizjo estis mortinta, mi vidviniĝis. Olivejro, mia filo, loĝis en Riodejanejro, ĉe soldatlernejo. La aliaj gefiloj jam estis geedziĝintaj. Do, mi, Nanizja kaj Natalja translokiĝis de unu plantejo al alia. Ni foriris kun eta manĝosako kaj vespere ni petis gastiĝon. Tiutempe tio estis facila. La dommastrino preparadis brasikkaĉon kun tripkolbaso, fritadis lardon kaj kirladis bongustan polenton, ni manĝadis kaj konversaciadis ĉirkaŭ la fajrejo longan tempon. Je la posta tago, ankoraŭ mallume, ni vekiĝis fruege, eĉ antaŭ la kokokanto. La dommastrino donis al ni frititan kokidaĵon, viandon, ni preparis la manĝosakon kaj foriris. Je la sekvanta vespero, la samon. Ni vojaĝadis dek-kvin, dudek tagojn. Tiamaniere, ni alvenis en Manjuasuo. Ni iris rekte al la domo de Milota.
Proksime, ĉe la urba enirejo, ni trovis forlasitan dometon. Ni demandis pri ĝi, iu responde diris ke ĝi estas hantata domo. Infanoj vivis tie kaj mortis antaŭ bapto. Neniu sukcesis vivi tie.

Continue lendo “RAKONTU ALIAN ANJO 05. LA ERARVAGANTAJ ANIMETOJ.”