esperanto – Página: 29

17/04/201010/01/2022

RAKONTU ALIAN ANJO 08. LA FIGO DE LA FIGUJO

desegnaĵo de ricardo garanhani

Noto: Ĉi tiu rakonteto ŝajnas esti brazila folkloraĵo. Mi multfoje legis ĝin en versioj tre similaj al tiu de mia avino. En la libro Rakontoj de Onklino Nastasja, de Montejro Lobato, estas la naŭa rakonto. Tie, estas tri knabinoj kaj, post la malenterigo, ili reviviĝas, ĉar ili estis baptofilinoj de Nia Virgulino. Alia kuriozaĵo en la rakonto de Lobato estas ke, kiam la vento skuas la plantojn kreskintajn en la loko kie kuŝadas la mortintaj knabinoj, la plantoj kantas la saman kanzonon per kiu ili klopodadis por forigi la birdaron. Tio memorigas nin pri la greka legendo pri la reĝo Midaso, kies resumon mi prezentas post la rakonto.

Foje estis vidvo kun linda filineto. Ili vivis en kamparo kaj ĉirkaŭ la domo kreskadis multaj grandegaj arboj, mangujoj, oranĝujoj, jabutikavujoj, avokadujoj, papajaj arboj kaj figujoj.

Ili bone vivis sed la viro ne sukcesis bone zorgi sian filinon pro tio, ke li ne scipovis kuiri nek lavi tolaĵon nek mastrumi la domon. Kaj ili bezonis servistinon.

Tiam venis virino tre afektema kaj ŝi ekdorlotis la knabinon. La vidvo ŝatis ŝin kaj fine ili geedziĝis. Ho!, kiom la virino estis bona, en la komenco, ŝi montriĝis mava, poste. Ŝi malbone traktis la knabinon, instruis al ŝi la mastrumadon kaj postulis obeemon.

La patro laboris la tutan tagon kaj nenion perceptis. Kaj la kompatinda knabino ne kuraĝis rakonti al li la okazaĵon.

Finfine, ŝi devis zorgi pri la tuta mastrumado. Ŝi lavis kaj gladis kaj balais kaj zorgis. La duonpatrino sidadis en la verando, ventumilo enmane, kaj manĝadis figojn, kiujn ŝi ŝategis.

Iam la patro vojaĝis kaj antaŭdiris ke li longe forestos. La duonpatrino pli turmentis la knabinon kaj trudis al ŝi tre malfacilan taskon. Ŝi devis prizorgi grandan figujon por ke la birdaro ne beku iun frukton.

Ŝi longe zorgis, forigis la bestetojn, sed kiom da ili estis? Ŝi faris birdotimigilon sed tio ne solvis. Ŝi prenis longan stangon kaj marŝadis ĉirkaŭ la arbo sed la birdoj flugadis kaj kantadis kaj ŝi laciĝis kaj distriĝis kaj unu el la birdoj bekis maturan figon.

Continue lendo “RAKONTU ALIAN ANJO 08. LA FIGO DE LA FIGUJO”

23/03/201010/01/2022

RAKONTU ALIAN ANJO 07. LA ŜUETO

desegnis ricardo garanhani

Noto: En ĉi tiu rakonto de mia avino estas du kuriozaj aspektoj. La unua estas pri siaj variantoj plej antikvaj; mi konas du kaj unu devenas el la alia. La anekdoto pri viro kiu vetas je la virto de sia edzino unue aperis en Dekamerono de Boccaccio (1313/1375), en la naŭa novelo de la dua tago. Kaj estas modelo por unu el la epizodoj de romaneska tragedio de Ŝekspiro (1564/1616), Cimbelino. En ambaŭ, la deloganto eniras en la dormoĉambro de la virino ene de ligna kofro. En la rakonto de mia avino, la sekreta distingaĵo de la edzino, kiu pruvas ke la deloganto senvualigis ŝian nudecon, estas skandale troigita, kvazaŭ surrealisma.
La dua aspekto estas la strategio uzata de la virino por senmaskigi la deloganto. Ĝi estas tre bone imagata. Mi neniam trovis similaĵon en aliaj libroj.

(voĉbruado)
Se vi ne trankviliĝas, mi nenion rakontos.
(Voĉbruado)
Estis foje flava bovino. En kaldrono ŝi fekis, kaj tri kirlis, kaj tri lekis. Unua parolanto la fekaĵon manĝu.
(Silento)

Estis foje bela virino, tre ĉasta. Krom la beleco ŝi estis riĉa, ĉar ŝia edzo estis prospera komercisto. Ili trankvile vivis, posedis ĉion, kion oni bezonas, kaj amis unu la alian.
La virino estis enviata de ĉiu virinoj pro la riĉeco kaj bona edzo. La viro estis enviata de ĉiuj aliaj viroj pro la riĉeco kaj feliĉo kaj pro la ĉasta edzino.
La edzo ĉiam fanfaronis pri la ĉasteco de la edzino. Okazis ke, dum granda festo, post multaj kaj multaj vinglasoj, ekparolis la viroj pri siaj edzinoj. La edzo de la ĉasta virino, preskaŭ ebria, laŭtparolis:
– Sed ĉiuj el vi scias ke neniu virino kompareblas kun mia edzino ĉar ŝi estas la nura pri kiu neniu rajtas paroli.
Kaj junulo nekonata en la urbo diris:
– Ĉasta virino estas ĉasta ĝis la tago kiam ŝi ne plu estos.
Ĉiuj ridis kaj la ofendita edzo parolis:
-Mia edzino estos ĝis la morto. Mi vetus la vivon por pruvi tion.
La alia kriis:
– Virinoj ne meritas la duonon de vira vivo.
– Mia edzino meritas.
– Ĉu la vivon?
– La vivon ja.
– Ni vetu!

Continue lendo “RAKONTU ALIAN ANJO 07. LA ŜUETO”

09/02/201010/01/2022

RAKONTU ALIAN ANJO 06. LA BOVIN-EKSKREMENTO

desegnaĵo de ricardo garanhani

Noto: Jen ekzemplero de etiko nur sugestata, kiu daŭras de longa tempo: malriceĉo estas fonto de virto, fido ebligas miraklon kaj la malbono ĉiam estas punata. Feliĉaj la simpluloj.

Estis foje tre malriĉa virino kiu havis multajn gefilojn, ĉirkaŭ ok, kaj ŝi estis vidvino. Ŝi laboris ĉe virino tre riĉa kaj tre kruela. La malriĉulino laboris en la kuirejo de la riĉulino. Ŝi preparadis panon, biskviton, kukon, maizkukon.
Tiutempe la junulinoj edziniĝis kaj ne translokiĝis el la gepatra hejmo. Do, la domoj estis grandegaj kaj plenaj je filoj kaj filinoj kaj bofiloj kaj nepoj kaj nepinoj kaj avo kaj avino kaj praavo kaj praavino kaj prapraavo kaj prapraavino. Ankaŭ la riĉulino vidviniĝis kaj en sia domo vivadis personamaso kaj pro tio la forno ĉiam estis plena je pano. La malriĉulino devus baki tiun panaron. Kaj ĉiam restis knedaĵo en la platkaldrono aŭ en la pelvo aŭ en la argilpelvo. Kaj la malriĉulino prenis lignan kuleron kaj raspis la restaĵojn kaj metis ĉion en gamelon kaj kiam venis vespero ŝi kunportis tion al sia hejmo. Tie ŝi renkontis plorantajn gefiletojn pro malsato. Kaj en brulligna forno ŝi bakis la knedrestaĵon kaj iĝis bela maizkuko kaj la gefiletoj manĝis kaj ne plu ploris kaj eĉ estis diketaj.
Ĉiutage ŝi faris tion.
Do, dimanĉe, la riĉulino promenadis kaj renkontis la gefiletojn de la malriĉulino, tute puraj kaj diketaj. Ŝi opiniis tion stranga kaj decidis spioni.

Continue lendo “RAKONTU ALIAN ANJO 06. LA BOVIN-EKSKREMENTO”