RAKONTU ALIAN ANJO 05. LA ERARVAGANTAJ ANIMETOJ.

as alminhas penadas

desegnaĵo de ricardo granhani

Noto: Inter ĉiuj rakontetoj de mia avino, nur tiu-ĉi parolas pri travivaĵo de ŝi mem. Mi registris ĝin pro tio, ke mi opinias ĝin folkloraĵo sed mi ne kredas ke tio vere okazis. Tio devas esti mensogo, el tiuj mitigaj mensogoj, naive inventitaj por pravigi iun ajn kredaĵon. Eble ŝi aŭdis la rakonton de iu kaj, rakontante, sin metis kiel rolulino. Pri tiu eblo, laŭ kio oni povas kaj devas bapti mortontajn bebojn, aŭ eĉ post iliaj mortoj, se ne ĉeestas pastro, paroladis ankaŭ mia najbarino en Vila Izabel’, Riodejanejro, sinjorino Kasilda, la patrino, kiu devenis el Paraibo. Mi neniam legis alian rakonton pri tiu kutimo.

Kiam ne baptita homo mortas, la animo nek iras al ĉielo nek al infero nek al purgatorio. Ĝi erarvagas tra la mondo kaj hantas la homojn, iĝas hantanta animo. Se la mortinto estas nebaptita infano, la erarvaganta animeto vagas ĝis kiam iu baptos ĝin. Ne eblas bapti plenkreskulojn post la morto. Tute ne eblas. Ili vagos la tutan vivon ĝis la juĝotago, kiam dio apartigos la bonulojn de la malbonuloj. Sed la etaj senpekuloj rajtas ricevi bapton eĉ post la morto.
Iam mi kaj du filinoj translokiĝis de unu plantejo al alia. Mia edzo Anizjo estis mortinta, mi vidviniĝis. Olivejro, mia filo, loĝis en Riodejanejro, ĉe soldatlernejo. La aliaj gefiloj jam estis geedziĝintaj. Do, mi, Nanizja kaj Natalja translokiĝis de unu plantejo al alia. Ni foriris kun eta manĝosako kaj vespere ni petis gastiĝon. Tiutempe tio estis facila. La dommastrino preparadis brasikkaĉon kun tripkolbaso, fritadis lardon kaj kirladis bongustan polenton, ni manĝadis kaj konversaciadis ĉirkaŭ la fajrejo longan tempon. Je la posta tago, ankoraŭ mallume, ni vekiĝis fruege, eĉ antaŭ la kokokanto. La dommastrino donis al ni frititan kokidaĵon, viandon, ni preparis la manĝosakon kaj foriris. Je la sekvanta vespero, la samon. Ni vojaĝadis dek-kvin, dudek tagojn. Tiamaniere, ni alvenis en Manjuasuo. Ni iris rekte al la domo de Milota.
Proksime, ĉe la urba enirejo, ni trovis forlasitan dometon. Ni demandis pri ĝi, iu responde diris ke ĝi estas hantata domo. Infanoj vivis tie kaj mortis antaŭ bapto. Neniu sukcesis vivi tie.

Continue lendo “RAKONTU ALIAN ANJO 05. LA ERARVAGANTAJ ANIMETOJ.”

Visitas: 520

samhufo kaj la morto

SAMHUFO KAJ LA MORTO

Noto: Ĉi tiu teksto gajnis la unuan premion en la Belarta Konkurso de Universala Esperanto-Asocio por la jaro 2003, branĉo teatraĵo.

SAMHUFO: (Venas) Saluton, gesinjoroj! Mi estas Samhufo. Mi serĉas mian hundon. Atentu vi, ĉar li pisas sur tiun, kiu portas nigran pantalonon. Li estas miopa. Dik! Dik! Dik estas la moknomo. Ĝia nomo estas pli bela: Diktatoro! Kaligulo havis ĉevalan konsulon, mi havas hundan diktatoron, kiu, nune, estas pli grava. Ĉar la nomo estas tro longa, mi vokas ĝin Dik. Dik! Kie vi estas? Vere, mi serĉos ĝin alie, ne ĉi tie, ĉar… tiuj estas la muroj de la tombejo kaj… bone… mi tute ne timas… estas nur antaŭzorgo! Ĝis revido! (Foriras)
MORTO: (Venas) Saluton, gesinjoroj! Mi estas la Morto. Mi tenas enmane la potencan falĉilon, per kiu mi falĉas la vivulojn, kvazaŭ tritiktigojn. Tiel! Mi tranĉas la gorĝojn de la efemeraj mortontoj kaj… adiaŭ! neutilaj, malŝatindaj vivetoj. Mi venas por trovi iun… Iu Samhufo. Konsultinte la infinita libro de la Destino, mi trovis lian nomon. Samhufo. Ĉu vi vidis lin ĉi tie? Mi scias ke li kutimas viziti tiujn ĉirkaŭaĵojn ĉi. Mi serĉos lin. (Foriras. Venas Samhufo).
SAMHUFO: Mi ne sukcesis trovi la hundon. Dik! Dik! Kaj granda malagrablaĵo estas tiu muro… do… mi ne timas… sed… tiu loko ĉi… tia  mallumego… (Venas Dik) Ho, infera hundo! Finfine! Ĉi tien, Diktatoro! Kial vi malaperis?
DIK: Vaŭvaŭvaŭ!
SAMHUFO: Vi promenadis, ĉu?
DIK: Vaŭ!
SAMHUFO: Bone. Sed nun, mi bezonas favoron.
DIK: Vaŭvaŭvaŭ! Vaŭvaŭ! Vaŭ!
SAMHUFO: Unue, ni devas iri tien. Tiu loko ĉi estas tre varma…tamen mi frostotremas. (Oni longe kaj laŭte ĝemas. Dik saltas sur la bruston de Samhufo) Kion vi timas? Estu vera masklo, ina hundaĉo! Estu vera viro, timulo! (Dik forkuras. Denove oni ĝemas) Kion mi devas fari? Ho, per ĉiuj Sanktuloj! Mi ja diris ke ĉi-tiu loko estas danĝera. (Denove oni ĝemas) Kiun Sanktulo mi devas alpreĝi? (Li tremas) Feliĉe ke mi ne estas timema. Kontraŭe, mi ektremus. (Denove oni ĝemas) Mi pensas ke estas ĝemanta fantomo. Mi parolos al li. Kiu vi estas? (Silento) Ŝajne li ne aŭskultis min. Kiu vi estas? (Silento) Per Babelturo. Mi memoras nun, fantomoj ne havas orelojn kaj strange parolas. Mi devas laŭte paroli fantoman lingvon. Ho, respekteginda aŭtoro de tiaj ĝemoj. Kiu estas Via Moŝto?
VOĈO: Mi estas mi…i…i…! (Samhufo tremas ankoraŭ pli)

Continue lendo “samhufo kaj la morto”

Visitas: 451

RAKONTU ALIAN ANJO 04.  LA NAZO DE LIA PATRINO

la nazo

 desegnis Ricardo Garanhani

Noto: Kiel terorisma estas ĉi rakonteto. Mia avino trankvile ĝin rakontis kaj rerakontis. Ĝi apartenas al tiu grupo de malnoval moralaĵoj laŭ kiuj la infanoj estis edukataj. Edukado bazita sur timo de bato. Ŝajne tio neniam bone funkciis, se ne por daŭrigi malĝojan sado-mazoĥisman heredon. Aliflanke, tiu patrino kiu ne sciis eduki la filon estas ekzemplo de moderneca edukado. Libero sen ia brido. Kia malfacila situacio! Alia observo: mi neniam trovis ĉi tiun malĝojan rakonton en miaj multaj kaj multaj legaĵoj. 

Estis foje malriĉa vidvino. Ŝi havis nur unu filon kaj por vivteni lin ŝi laboradis tage kaj nokte. Ŝi estis tre bonkora kaj neniam riproĉis lin kaj faris ĉion, kion li petis.

          Li kreskadis kun malbonaj kondutoj. Post kelka tempo li ne plu respektis ŝin. Li forestis la lecionojn kaj iris al la kampo por aresti birdojn en kaptilo. Ŝi petis ke li liveru la lavitan tolaĵon kaj li forlasis la tolaĵon survoje kaj iris al la rivero por nude naĝi. Vespere ŝi bezonis ŝtipetojn por grandigi la fajron kaj varmigi la domon sed li forrestadis ĝis malfrue babilante kun aliaj nenifarantoj kaj finiĝis la kandelo kaj finiĝis la keroseno kaj meze de la mallumo la virino ekploradis.

          La najbarinoj paroladis al ŝi: – Necesas fari ion kontraŭ tiu knabo. Oni rektigas la kukumon ekde kiam ĝi grandetas. Tiu, kiu semas venton, rikoltas tempeston, li laborigos vin!

          Sed se unu el ili diris:

          Ha! Malrekta arbo, jam malrekta de burĝono!,

          ŝi konsoliĝis kaj konsentis.

          Neniam ŝi kuraĝis rikolti cidonian vergon, kiel ĉiuj faris, por bati lin. Vipilon ŝi ne havis. Neniam ŝi kurbiĝis por preni la pantoflon por pantoflobato. Nek la manon, ŝi ne levis por vangofrapi la fileton.

          Kaj la fileto amikiĝis al kelkaj petolemuloj. Ili ekpetolis. Kiam maljunulo skoldis ilin, ili ridis kaj sakris per maldecaj vortoj. Kiam maljunulino admonis ilin, ili ĵetis ŝtonojn sur ŝian kokinejon. Kiam viro persekutis ilin, je la posta tago ili vundis lian bovon. Kiam virino antipatiis, ili malpurigis la dolĉaĵon kiun ŝi preparadis en kaldrono, en la korto.

          Tiel kreskis li kaj la patrino, dolorplena, sciis nur plori. Tage kaj nokte ŝi ploradis kaj ne sciis kion fari.

          Okazis do ke gvardistoj frapis ĉe ŝia pordo. Li ne ĉeestis enhejme. La gvardisto diris ke li vundis maljunulon surstrate, per poŝtranĉilo, kaj devus esti arestita. La najbarinoj alvenis, unu preparis glason kun akvo kaj sukero. Vespere oni avertis ŝin ke la filo foriris el la urbo.

          Jen la okazaĵo: ŝia filo per poŝtranĉilo vundis maljunulon kaj timante lian morton li fuĝis en la arbaron. Li spertis malsaton kaj malvarmon kaj komencis ŝteli el la kamparanoj. Li ekopiniis ke ŝtelo estas pli facila kaj plibona ol laboro. Li iĝis ŝtelisto. Ĉiam kaj ĉiam pli aŭdaca. Pasis la tempo kaj li iĝis la plej konata kaj la plej timata. Li ankaŭ murdis homojn kaj de nun li estis ŝtelisto kaj murdisto. La gvardistoj timadis lin pro lia malbona famo.

          Tiel li semis en la regiono teruron kaj morton. La reĝo ordonis ke oni arestu lin. Neniu sukcesis. Oni sciigis ke li ĉefis teruran bandon. La reĝo anoncis premion por lia kapo. Mil orajn monerojn, se oni arestos lin mortinta. Kaj du mil, se vivanta.

Continue lendo “RAKONTU ALIAN ANJO 04.  LA NAZO DE LIA PATRINO”

Visitas: 703