Gil Vicente 39. AMADIS’ DE GAŬLIO (1533)

amadis de gaŭlio
Resumo:
Amadis’ kaj liaj tri fratoj parolas pri la vivo aventurema, por akiri gloron. Amadis’ diras ke li ne batalas por gloro, sed por servi Orianan, “la suverenan belecon”. La fratoj disiĝis, serĉante grandajn heroaĵojn. Eniras la Reĝo Lisuarte, de Anglio, kun sia kortego. Heroldo anoncas ke sep  malamikaj reĝoj preparas sin por lin ataki. Iu sugestas la nomon de la Virgulo de la Maro, la perfekta kavaliro, Amadis’ de Gaŭlio, por batali kontraŭ la atakantoj. Oriana, la reĝa filino, venas kun sia honordamo kaj petas al la heroldo ke li transdonu leteron al Amadis’, por rendevuo. Amadis’ kaj Oriana renkontiĝas kaj li ĵuras eternan amon kaj servon al sia damo. Kiam Amadis’ estas for, plenumante siajn heroaĵojn, por defendi honoron de ofendita princino, venas la Nano, servisto de Amadis’, kaj li mensoge rakontas al Oriana ke la heroo servas alian damon. Oriana komence hezitas sed poste ŝi kredas kaj sendas alian leteron al Amadis’, per kiu ŝi rompas la interrilaton. En malespero, ĉar sia damo konsideras lin malfidela, Amadis’ kaŝas sin en la Ŝtonego de la Malriĉuloj kaj vivas kiel ermito. Sinjor’ Dorin’, kiu ĉeestis kiam Amadís senigis sin de siaj armiloj kaj surmetis la vestojn de asketo, raportas al Oriana pri la lojaleco de la heroo. Oriana petas al Dinamarka (Danio), virgulino de sia kortego, ke ŝi iru al Amadis’ kaj petu lian revenon. Kiam la miskompreno klariĝas, Amadis’ anoncas sian revenon al Oriana.
 GV132. Amadis’ (parolo) – Simfonia Amadis’.
 
Unua Movimento: Malĝoje, “ma non troppo”:
Oh mis angústias mayores!
Que entre dolor y dolor
Me nacen outros dolores.
Ho, miaj plej grandaj angoroj!
Ĉar inter doloro kaj doloro
Naskiĝas aliaj doloroj.
Dua Movimento: Pli malĝoje, “ma molto meno di più”:
Porque el mundo en que me daño
Nunca fue para mi mundo
Sino una mar de engaño.
Ĉar la mondo kiu damnas min
Neniam estis por mi mondo
Se ne maro de perfidoj.
Tria Movimento: Preskaŭ fuĝe, “comunque senza paura”: (*)
Oh mundo de engaño!
Ardido seas en fuego.
Ho, mondo de perfidoj,
Ardu vi meze de fajro.
(*) en la portugala, la vorto “fuga” samtempe signifas “fugo” kaj “fuĝo”.
 
(parolas Jorge Teles)

Continue lendo “Gil Vicente 39. AMADIS’ DE GAŬLIO (1533)”

apolono kaj hiakinto, 3

apolono kaj hiakinto, 3.


teofilo ordonis la liveron de ununuran porcion da manĝado ĉiutage. tamen, abunda. ke ĝi okazu tuj post la dua manĝado de la kastelanoj.

la mastrino opiniis stranga ĉi zorgemon Ĉi maŝo iĝas tro streĉata finfine li nur konsideras la librojn li eĉ ne volas partopreni en la ĉasado mi opinias ke la desegnaĵo de la tapiserio estas tro komplika kial priokupiĝi pri malliberuloj la teksaĵo de la pasinta jaro estis pli facila la pendumado sed ne montris multajn kolorojn kiam okazos la pendumado kaj la rezulto iĝis iomete senkolora.

teofilo intencis ĉeesti je la manĝa horo ĉar li certis ke la malliberuloj ne dormas. li vestis malpezan tunikon kaj enirigis sin en la sekretan labirinton de la ŝtuparo. li ne sciis pri tio, kion li trovos. Tiu malpurulo. Certe li estos la unua je la pendumado. Li estas la plej kanajla inter ĉiuj. Kial ili tiom forte bruas? Ŝajnas ke estas la horo ŝanĝi la gardostarantoj. Pro kio tiom da soldatoj? Ili direktas la glavojn al la ŝtelistoj. Unu el ili estas nuda. Ho! Tio estas perforto. Kial li eĉ ne reagas, eble li jam alkutimiĝis al tio? Malpuruloj. Mi punos ĉi soldatojn. Kial estas tro da homoj tie? Ah, estas li. Li luktas! tio ne gravas, porka besto, je la horo manĝi estas vi tiuj, kiuj estas manĝotaj. filo de putino, nur se vi antaŭe mortigos min! Mi ne sciis ke la soldatoj tion faras. Ili volas demetii de li la pantalonon. metu la glavon en la tripaĵon de ĉi pesto, ho, gejaĉo, stiru firme, jen!, filo de putino! filo de putino! Kaj la aliulo, senmova, estas la dua kiu kovras lin. nun tiu ĉi, ni agu, ne gravas ĉi saltaĉoj. ĉu vi ne ŝatis fiki niajn elzinojn en la arbaro?, stultulaĉo! Jen, li demetas la pantalonon sen ia reago! Mi malsupreniros. demetu la pantalonon ankaŭ vi, maldikulo, ni havas vergojn por ĉiuj. Ĉu eble estus pli bone ĉion spekti de ĉi tie kaj poste forpeli la soldataron? alvoku la lanculon! alvoku la lanculon! ŝajnas ke ĉi gejaĉo estas fermata, alvoku la lanculon!

unu el ili ekkuradis. la soldataro entuziasmiĝis. tiuj, kiuj ne sin ĵetas sur la nudajn malliberulojn, forte stringataj per multaj manoj, tiuj sin kaŝas kaj sin masturbas, turnante la vizaĝon por ne perdi la detalojn.

teofilo kuris sur la kradoj.

kaj poste estos ankaŭ la rataro tie supre por ronĝi la anusetojn de ĉi gejaĉaro.

kaj li atingis la sekretan pordon. li eniris en la biblioteko, vestis la mantelon sur la tuniko plena je malpuraĵoj, haste malsupreniris ĝis la kelo,

kien vi iras?, soldato?

ho! bone… ni ŝanĝas la gardostarantojn… mi pardonpetas, sed…

mi iros antaŭ vi. kaj ne bleku.

la gardopordisto teruriĝis.

silentu! malfermu la pordon!

li avancis ĝis la ĉelo el kie venis kriado kaj ridado. unu el ili rimarkis lin.

la mastro!

neniu moviĝu!

Continue lendo “apolono kaj hiakinto, 3”

Gil Vicente 38. PILGRIMADO DE LA PLENDANTOJ (1533)

frato palaceto
Resumo:
Eniras Frato Palaceto, kiu estas Frato nur laŭ la vestoj. Li loĝas en la palaco, li kreskigis la haron kie estis la tonsuro, li ŝatas uzi la glavon kiel la nobeloj. “Kaj mi povas fanfaroni pri tio, ke envio kaj klaĉado estas mia psalmoj de Davido, kiujn mi emas preĝi “. Li prezentas la pilgrimadon de la plendantoj, tiuj kiuj sin sentas misjuĝitaj kaj subpremataj. Kamparano estas malfeliĉa antaŭ Dio, kiu ĉiam sendas pluvon kaj sunbrilon en eraraj tagoj, detruante liajn rikoltojn. Li volas ke la filo iĝu pastro, por ke li ne multe suferu. Venas poste du junaj geamantoj. Sekve du vendistinoj, kiuj faras la pilgrimadon ĉar ulo trompis ilin, li edziĝis kun sia nevino sed ne havis la riĉecon, pri kiu li fanfaronis. Nobelo plendas pri la valoro de la reĝa pensio. Pastro estas malfeliĉa ĉar li ne ricevis sian episkopan postenon. Kamparano venas kun sia filino. Li plendas, dirante ke la monaĥoj, kiujn li servas, prenas ĉion de li produktata. Li petas al Frato Palaceto ke li instruu al la knabino agmanierojn de la kortego, por ke ŝi plibonigu sian socian nivelon. La sekvantaj estas du monaĥinoj kiuj plendas pri la rigoreco de la klostro, ĉar por paroli al parencoj, eĉ se nur virinoj, ili restas kaŝitaj, sen vidi iun. Du paŝtistinoj ne akceptas la edzojn al ili destinatajn, kaj interŝanĝas planojn por eviti la geedzecon: unu diros ke ŝi havis vizion, kiu anoncis danĝerojn, la alia diros, ke ŝi konsultis sorĉistinon kaj ŝi avertis, ke la promesata edziniĝo igos ŝin demonposedata. Frato Palaceto diras la finan vorton: “Ofendojn, kiuj ne havas kuracon, serĉu forgesi; ĉar neeblas gajni batalon kontraŭ Fortuno al tiuj, kiuj bonan Fortunon ne havas”. Li anoncas ke la Reĝino naskis kaj ĉiuj devas kanti honore de la knabo, Princo Filipo.
 
Mor Gonçalves,
Tão mal que m’encarcelastes
Nos Paços d’ElRei,
E na camara da Rainha,
Du bailava ElRei,
E con Dona Catherina,
Mor Gonçalves,
E tão mal que m’encarcelastes.
Sinjor’ Gonçalves,
Vi malbone kaŝis min
En la palaco de la Reĝo,
Ĝuste en la ĉambro de la Reĝino,
Kie la Reĝo dancadis
Kun Sinjorino Katarina,
Sinjor’ Gonçalves,
Vi malbone kaŝis min.

(kantas Jorge Teles)

Por Maio era por Maio
Ocho dias por andar,
El Ifante Don Felipe
Nació en Evora ciudad.
Huha! huha!
Viva el Ifante, el Rey y la Reina
Como las aguas del mar.

El Ifante Don Felipe
Nació en Evora ciudad,
No nació en noche escura,
Ni tanpoco por lunar.
Huha! huha!
Viva el Ifante, el Rey y la Reina
Como las ondas del mar.

No nació en noche escura
Ni tanpoco por lunar,
Nació cuando el sol decrina
Sus rayos sobre la mar.
Huha! huha!
Viva el Ifante, el Rey y la Reina
Como las aguas del mar.

Nació cuando el sol decrina
Sus rayos sobre la mar,
En un dia de domingo,
Domingo para notar.
Huha! huha!
Viva el Ifante, el Rey y la Reina
Como las ondas del mar.

En un dia de domingo,
Domingo para notar,
Cuando las aves cantaban
Cada una su cantar.
Huha! huha!
Viva el Ifante, el Rey y la Reina
Como la tierra y la mar.

Cuando las aves cantaban
Cada una su cantar,
Cuando los árboles verdes
Sus fructos quieren pintar.
Huha! huha!
Viva el Ifante, el Rey y la Reina
Como las aguas del mar.

Cuando los árboles verdes
Sus fructos quieren pintar
Alumbró Dios á la Reina
Con su fructo natural.
Huha! huha!
Viva el Ifante, el Rey y la Reina
Como las aguas del mar.

En Majo, estis en Majo
Je la distanco de ok taga marŝado,
La infanto Felipe
Naskiĝis en la urbo Evoro.
Huha! huha!
Vivu la Infanto, la Reĝo kaj la Reĝino
Kiel la akvoj de l’ mar’.

La infanto Felipe
Naskiĝis en la urbo Evoro.
Li ne naskiĝis en malluma nokto
Eĉ ne en nokto kun luno.
Huha! huha!
Vivu la Infanto, la Reĝo kaj la Reĝino
Kiel la ondoj de l’ mar’.

Li ne naskiĝis en malluma nokto
Eĉ ne en nokto kun luno.
Li naskiĝis kiam la suno kuŝigas
Siajn radiojn sur la maro.
Huha! huha!
Vivu la Infanto, la Reĝo kaj la Reĝino
Kiel la akvoj de l’ mar’.

Li naskiĝis kiam la suno kuŝigas
Siajn radiojn sur la maro.
La tago estis dimanĉo,
Dimanĉo por ke ĉiuj notu.
Huha! huha!
Vivu la Infanto, la Reĝo kaj la Reĝino
Kiel la ondoj de l’ mar’.

La tago estis dimanĉo,
Dimanĉo por ke ĉiuj notu.
Kiam la birdaro kantadis
Ĉiu laŭ sia kantado.
Huha! huha!
Vivu la Infanto, la Reĝo kaj la Reĝino
Kiel la tero kaj mar’.

Kiam la birdaro kantadis
Ĉiu laŭ sia kantado.
Kiam la verdaj arboj
Komencas farbi siajn fruktojn.
Huha! huha!
Vivu la Infanto, la Reĝo kaj la Reĝino
Kiel la akvoj de l’ mar’.

Kiam la verdaj arboj
Komencas farbi siajn fruktojn.
Dio lumigis la reĝinon
Per ŝia natura frukto.
Huha! huha!
Vivu la Infanto, la Reĝo kaj la Reĝino
Kiel la akvoj de l’ mar’.

(kantas Graciano Santos, Rubem Ferreira Jr kaj Kátia Santos)

Continue lendo “Gil Vicente 38. PILGRIMADO DE LA PLENDANTOJ (1533)”