Categoria: ardeoj kaj vulturoj…

23. Akrobato

    Ĉu en la Korto de la Mirakloj ne ekzistis, en specialaj okazoj, iu reĝo de la almozuloj?
En la dormejo de la Diablo, la mallarĝa kaj malbonodora filio de la regno de agonio, oni elektadis la Reĝon de la Pisuloj.
Oni ne donis al li la nomon Reĝo, oni ne menciis la promocion, li estis kronata nek per oro nek per dornoj. Li ankaŭ ne ricevis juvelecan sceptron aŭ kanan stangon. Anstataŭ purpuraĵo, la uniformo, el kiu, nokte kaj tage, eskapadis la anĝeletoj de la fetoraĉo.
Hazarde, oni elektis lin kiel Reĝo, en la silento, pro la tradicio. Oni subite eltrovis ke li pisadis pli ol la ceteraro, li suferadis batojn pli ol la ceteraro, li fetoradis pli ol iu ajn. Post tiu tragika konstato, Akrobato iĝis la celo de ĉiu koncentriĝinta kaj neŭroza atento de la inspektoroj. La manfrapilo lin avide serĉadis, se dek lernantoj estis batitaj kaj se li estis inter la dek, kial ne estus?, li duoble suferadis.
Mi memoras pri iu, kiu ricevis pugnobatojn antaŭ la envicigita lernantaro. Frosta silento premadis ĉiujn spiradojn. Kaj tiu ulo estis, fine, ĵetata enaeren kaj ricevita per la pinto de la futbala boteto. Ĉu tion mi imagis? Ĉu estas vere ke oni suferis tiajn batojn? Mia kapo ĉion miksas. Mi preskaŭ certas pri tiuj rememoroj. Mi preskaŭ estas konvinkita pri tio, ke estis li, Akrobato, kiu falegis kun la stomako sur la futbala boteto, aŭ la buŝo aŭ la testikloj aŭ la spino, ĉu tio gravas?
Mi memoras lin en la centro de la piramido de pisuloj kaj, por ke miaj memoraĵoj pli doloru, mi spektis la disruinigon de la templo. Murmuradon, specon de neevitebla ululado, kruron kiu rompas la simetrion, iu rulante sur la aliaj, brakoj kaj kruroj interplektitaj, polpo agonianta aŭ en aflikta kopulacio kaj la leda zono de Bilardo rapide kaj sible flugante, serpento kun fera lango preta por freneze mordi. Ili senespere kuntiriĝis, refaradis la konstruaĵon, sed la zona buko minacadis la okulojn kaj ili denove enmiksiĝinte faladis.
Mi demandas al mi ĉu tio veras.
Miaj okuloj malsekiĝas, mia koro minacas eksplodi kaj mi decidas ne plu memori.
Sed en la ĉefa profundaĵo de mia animo, jen vulturo ridegas kaj mave susuras: tie mi ĉeestis. Kaj agonianta ardeo mortas dum eligas, en stertoro, la plej suferigan ĝemadon: neniu rajtas forgesi tiajn aferojn!
En mia imago, mi prezentas al mi, ke Bilardo subite haltas kaj ĵetas al la pordo brilan kaj sangoplenan rigardon; la rigardo de la Arkianĝelo en la tago de la elligo el la Edena ĝardeno. Kaj ni, la etuloj, kiuj tie ĉeestis pro ia sadisma scivolemo, ni freneze kuris rekte al niaj litoj kaj tie, dum longa tempo, la koro, akcelita per tiu fuĝo por savi nin  kontraŭ morto, la koro saltadis ene de la brusto, varmigante nin, aŭ, minimume, distrante nin pri malvarmo.
Kia speco de kolora sonĝo eblus post tio?
Mi jam parolis pri la mano kiu mapurigis la freŝan surmuran farbon. Akrobato estis cerba malfruiĝinto, li ne rimarkis ke oni ĉion farbis. Ĉu eble estas pro la timo kiu ĉiam akompanadis lin?, devigante lin stumbli la tutan tempon, sufokiĝi per ia ajn vorto, aŭ tute pisi, eĉ ne dormante. Tio estis pli ol timo, ĉu ekzistas la ĝusta vorto? Mi ankaŭ demandas ĉu li vere estus malfruiĝinto. Lia konduto povus estis rezulto de konstanta kontrolado kaj konstanta batosuferado. Mi pensas ke li estis intelekte malfruiĝinto, ĉar li havis enorman la kapon, la kranio etendiĝis malantaŭen, kiel tiuj de la du egiptaj princinoj, filinoj de Aĥen-Aton. Kaj mi pensas plie, ke estis tiu difekto kiu transformis lin en jesukriston, kontraŭvole. Li estis mulato kaj malbela. Multaj estis tiel. Li pisadis enlite. Kiom da estis la pisuloj! Sed tiu enorma kapo, senekvilibra, peza kaj monstreca…
Ili ne kapablus teni la ĉeeston de tiu stranga figuro. Foje li longe konversasiis kun mia grupeto kaj mi klare memoras ke, en la profundo de lia rigardo, estis granda mildo kaj lia voĉo estis dolĉa. Sed la monstreca kapaĉo, kaj li fetoris, li estis promenanta peco de pisaĵo, pisaĵo subsune sekiĝinta, post akumuliĝo de multaj tagoj, truita kaj putra uniformo.
Kiel oni diras pisulo, en la latina lingvo.
    Jesus Akrobato, Rex de la Pisuloj!
Se la antikva dio aperus al mi, mi petus returne mian pasintecon. Kaj, en ĉeesto de Akrobato, mi ĵetus al li survizaĝen la sanktigitan pasvorton:
    ECCE HOMO!

Mi ankoraŭ ne finis!
Kiu donis al la mondo la rajton bategi lin? Kiu donis al la inspektoroj la rajton mortigi lin? Kion faris la patrino de tiu malfeliĉulaĉo?, kion faris ŝi al la mondo?, por ke ŝi havu sian filon ŝotata kaj sangokovrita ĝis la lasta spiro!
Kia dio havus la senhontaĉon pardonpeti al tiu virino?

Mi ne scias ĉu la kialo estis la lakta sukeraĵo, tiu kolektiva pandemonio de la intestoj kaj de la merdara senŝarĝigo, mi ne scias ĉu pro tio li meritis la batadon. Mi ne scias ĉu tio okazis pro la mano makulita de la farbo kaj mi eĉ ne scias ekzakte kiam la tragedio okazis. Li estis feroce draŝita. Ene de la nebularo de tiu terura pejzaĝo de mia memoro, mi aŭdas ĝemadojn de ĉevalo, de lupo, de kato, de rato, ĝis la lastan sangantan ĉirpon. Poste, li tute malaperis. Miaj amiketoj flustradis ke Akrobato estas malsana, en la domo de la pastro, finfine la hieno havos sian festenon, la reĝa katarto malfermos la flugilojn kaj kontente promenados.
Mi ne memoras pri la funebra procesio, malgraŭ tio ke ekzistas malklara imago ene de mi. Senkapigita ardeo aŭ vulturo kun pistata beko, kruroj kaj aloj disŝirataj. Estas ĉerko malpeza kaj vagabonda. Estas silentaj paŝoj sur polveca vojo. Estas tremantaj manoj de la plejaĝaj lernantoj, kiuj tenas la leĝeran pezon de tiu fatala averto. Estas kapklinita pastro, promenante kun rigardo plena je bonkoreco.
Tute certe, estas ankaŭ vibrado de sonorilo, penante diri ke naskiĝo kaj funeralo havas la saman muzikon de ununura resonado.
Tio okazis en 1950. Mil, naŭcent kvindek jarojn de epoko kiu devus esti civilizita. Kelkajn miljarojn de skribita historio. Mi ne scias kiom da miljaroj ekde la apero de la homo sapiens.
Homo sapiens.
Homo dementissimus.

daŭrigo en la venonta dimanĉo.

22. La pisuloj

    Ĉu eble ili ne mokis pro tio, ke tiu spektaklo estis tro ordinara?
Ĉiumatene, pliaĝa lernanto estis elektata por flari la pisulojn. Li iris al la vico de la malgranduloj, per manodorso tuŝadis la altan parton de la femuroj kaj apartigis tiun, kiu estis malseka. Se li dubus, li alproksimigadis nazon kaj flaris. Iom post iom formiĝis grupeto da pisuloj. Manfrapilo. Laŭ la humoro de Antono, la glatan. Laŭe, la truplenan. En iu tago, du batojn patrinecajn, la ligna kulero frapante malforte kaj indulgece. En alia tago, ekzekutistan violenton. Se la viktimo timeme maletendus la brakon, la fingroj klakadis. Kaj por ĉiu maletendo de la mano, frapo pli furioza kaj senkompata. La manoj bluiĝadis.
Se iu estis konsiderata kiel persista pisulo, post sinsekvaj apartigoj pro la malseka uniformo, tiu devus pasi al la pisula dormejo. Tio estis rekonstituo de iu infera cirklo, kun turmentoj elektataj, sed ne variaj.
La matracoj, delonge ne plu estis matracoj. En ilia centro, jam sen remburaĵo, estis enorma truo de putra ŝtofo kaj el tie eskapadis mucidaj kaj fetoraj pajloj. Kripoj por la idoj de la homo. Duraj kripoj. Sube, la litaj dratoj; la kompatinduloj klopodis por dormi sur la matraca rando sed fine iradis sur la truon.
Kaj kio, pri la odoro? Antaŭ ol ni eniris en nia dormejo, ni preterpasis ĉe ilia pordo. En tiu tempo, mi nenion scis pri tio, kion signigas alkutimiĝi. Pro tio, mi ne kredas je infero. Ĉiuj jam imagataj turmentoj, ekde la puno de Sizifo ĝis la danteskaj cirkloj kaj la kvar seneliraj muroj de Sartre, je la dua tago malpli doloros, je la tria, ankoraŭ malplie, kaj tuj tuj ili nenio alia estos, se ne rutinaĵo. Escepte se, post la hodiaŭa turmento, la sufero forviŝiĝus el la memoro. Tiamaniere, jes, en la posta tago estos horora novaĵo. La nocio pri tio, ke ĉio ripetiĝus poreterne estus la nura turmento por tiuj viktimoj. Mi senpage donacas tiun ideon al la fervoraj teologoj.
Ni forlasu la inferon de la teologoj kaj reiru al la infero de la Reĝa Katarto, la papo de la putraĵo-voruloj. Unufoje mi vidis la turmenton kaj ĉiuj priparoladis ilin. Tamen, se mi volas esti honesta, mi devas diri ke mi ne scias kiom ofte tio okazadis.
Antaŭ ol dormi, ili ricevis la punon. La imagpovo ne tro lertis. Eĉ ne bezonis. La plej grava pisulo staris. Ĉirkaŭ li, la aliaj devis resti kapomalsupren, apogante la piedojn sur tiu de la centro. Tio faris malregulan konuson. Tiel ili devis resti, en ekvilibro, dum ia determinata tempo.
Variaĵo estis fari la inverson. Tiu de la centro, kapomalsupren, kaj la aliaj tenante lin.
La dormemo ŝanceladis ilin kaj, tremante unu, la tuta piramido brue falegis. La Babelturo etendiĝis surplanke, neniam ili atingus la ĉielan regnon. Tamen, ĉiuj paroladis la saman lingvon, la mutan lingvon de la teruro.
Ĝuste pro tio, pro la matraco, pro le fetoro kaj pro la piramido, neniu ŝatis degradiĝi al pisulo. La matena kontrolo estis tortura.
Mi urinis enlite, vere ke ne ofte, ĝis dek jaraĝa. Eble pro distro, ni dormadis sen antaŭa pisado kaj dum la nokto ni vekiĝadis, ni kuradis al necesejo, tiu tre stranga necesejo, malgranda, humida, malluma, sed sufiĉa. Ni urinadis kaj la urino varme sterniĝadis sub la korpo. Tuj ni vekiĝadis por eltrovi ke estis sonĝo, tiu necesejo estis amara mensogo.
Du aferoj permesis al mi ne fali en la dormejon de la hororoj. Unue, mia veziko eksplodadis tuj post la dormo, antaŭ frumateno. Ĝis la matena kontrolo, mi estis seka, aŭ preskaŭ. Due, tiu ĝenerala protektado, kiu gardadis min ene de rezistema fortreso. Mi memoras pri kelkaj fojoj, kiam mia vesto estis ankoraŭ iomete humida kaj la flaristo haltis, rapide, kaj daŭrigis. Kial devas denove esti Moseo? Eble jes, eble ne. Se li preteriradis, sen inkludi min en la grupo por la manfrapilo, ĉiam, granda sensaco pri senŝarĝiĝo malvarmigis min.
Miaj amikoj adoptis strangan rimedon. Iam mi eksperimentis sed, dumnokte, mi vekiĝis, iris al la necesejo kaj ne  bezonis fini la timigan provon (tio certe okazis en la unuaj monatoj, ĉar mi ne perdiĝis meze de mallumo).
Ili ŝnurete ĉirkaŭvolvadis la prepucion kaj nodis, per tre forta premado. Tiel, ili restis la tutan nokton. Se ili urinus, la ŝnureto malpermesus eliron de urino kaj ili vekiĝis pro doloro. Ili havis sufiĉan tempon kuri al la necesejo, matraco kaj uniformo restis sekaj.
Iam, Ze da Silva malfrue vekiĝis, malfermis la pantalonon kaj montris. Lia kaceto estis ŝvelita, enorma sfero en la pinto kaj la nigra haŭto streĉa kaj brila kiel baloneto. Li iris al necesejo kaj revenis, tute seka, ridetante pro la venko.

daŭrigo en la venonta dimanĉo.

21. Mallumo kaj laksaĵo

    Se tiu dio ne naskiĝintus, multaj malagrablaĵoj ne okazintus.
Mi dumnokte vekiĝis kun terura ventrodoloro. La sonĝo iĝadis koŝmaro. Mi sciis ke, se mi ellitiĝus, mi ne plu trovus la liton. Jen, mi denove estis en la dormejo de la etuloj. Mi klopodis por rezisti la kolikon, teni la akvojn kiuj intencis flui per premo de multaj vaporoj, estis malfacile. Mi stariĝis kaj komencis kapfrapi murojn kaj litoj, kvazaŭ taŭro kun elpikitaj okuloj. Ene de tiu despero, la volo malfortiĝis, iu kondukis min al mia lito. Mi ne komprenadis, kial ili sukcesis sin movi ene de tiu mallumo. Mi ankaŭ ne komprenadis, ke la mallumo nur ekzistis antaŭ miaj okuloj.
La dormemo iradis kaj venadis, konfuzaĵo, bruado, konversacioj kaj surdaj paŝoj. La koliko malaperis kaj post ĝi mi ankaŭ malaperis. Mi vekiĝis meze de multaj lumaĵoj kaj voĉoj. Mi trovis min strange. Mi nenion komprenis. Kiam mi rimarkis la fortan kaj teruran odoron, tiam mi komprenis. Mi surlite sidiĝis, kuntirita kaj tremante kaj, sidiĝante, mi sentis ke io mola viskece sterniĝis sub mi. Ĉiuj laŭtparoladis, estis ununura tumulto.
Moseo, la simpatia nigrulo, menciata de mi en ia antaŭa ĉapitro, riproĉadis unun el la etuloj:
Vi tuj vidos, kion vi ricevos, vi merdeca kakanto. Vi devos lavi vian uniformon kaj ricevi baton per manfrapilo. Jen araĉo da kakantoj. Mi vekiĝis frumatene, pro la fetoro.
Mi ankoraŭ pli kuntiriĝis. Mi pensis pri rekuŝiĝi, mi deziris ke la tago renversiĝus kaj nokto revenus kaj denove la hieraŭa tago kaj mi ne manĝintus tiun sukeraĵon, kiu faris sensencan puĉon en mia ne alkutimiĝinta organismo. Tiu dolĉaĵo estis tro granda puno, perforte altrudita al kredanto kiu komprenadis nek pri kristnasko nek pri diaĵo.
Vi, kakulaĉoj. La tuta mondo estas nura merdo!
Kaj la etuleto: Mi ne kakis enlite…
Kaj plie, estas mensogulo! Montru la pugon! Montru la pugon!
La kompatindulo pli senespere tordiĝis, penante sin kaŝi ankoraŭ pli. La privilegiuloj, kiuj sukcesis venki la teruran provon, manĝi sukeraĵon sen enmerdiĝi, la privilegiuloj alproksimiĝis kaj fermis rondon.
Rimarku la fetoron! Kaj diras ke ne kakis enpantalone! Kaj kio pri tiu odoro, kio pri tiu odoro?
Mi hororis. Mi bone sciis ke, poste, io okazos. Sed tiu posto ne interesis. Gravega estis tiu terura nuno. La nova provo konsistis en konfesi la krimon al tiuj flarantoj de viktimoj. Mi rimarkis la riproĉojn, la mokadon de ĉiuj ĉirkaŭ la agonianta malfeliĉulo, tordita, la okuloj rondegaj pro timo. Mi bezonis kuraĝon, se mi alparolus ĉiujn, se mi rakontus ke ankaŭ mi havis tiun odoron, ĉio iĝus pli facile. La odoro de la sukeraĵo de la naskiĝo de dio.
La etulo neadis sed ĉiuj insistadis. Pli malproksime jam estis grupo de lernantoj, tute nudaj, uniformoj enmane, la kruroj malpuregaj je merdado kiu fluis kaj sekis. Mi pensas ke ĉiuj duŝiloj estis malsupre.
Mia malfortega voĉo, mia suspiro, mia plorema spirado, alvokis Moseon. Li venis al mia lito kaj sin montris tre atenta. Mi pensas ke li rapide ĉion komprenis sed nenion diris.
Dum mia tuta vivo, mi ne memoras pri alia fojo kiam mi estis tiel humila, tiel timema, por paroli. La situacio profunde lasis spuron en mia memoro, klara vulturo, sen nebulo, vundita vulturo, kiu superflugas marĉejon, mia voĉo plena je miro kaj timo:
Ankaŭ mi kakis enlite.
Mi ne scias ĉu la aliaj aŭdis, mi parolis tro mallaŭte. Sed, en daŭro de sekundoj, jen la rondo translokiĝis ĉirkaŭ min. La nigrulo estis granda, eble dek tri jaraĝa, mi pensas, la aliaj, malgrandaj, inter sep kaj ok. Ili atendadis la reagon de Moseo, por faligi la senkompatan mokadon sur la nova kakanto. Kaj Moseo, rapidege:
Tion mi ŝatas! Li kakis kaj avertas ke li kakis, diras ke li kakis! Pro kio la mensogo?, kaco! Kiel tiu merdaĵo ĉi, kiu tute enmerdiĝis kaj daŭre neas.
Li reiris al la malfeliĉulo kaj ĉiuj sekvis lin, lasante min ene de granda surprizo.
Mi ne memoras pri tio, kiuj estis la konsekvencoj de la malagrabla aventuro. La ventrodoloro okazis al multaj kaj, en iliaj ses-sep-ok jaroj, ili ne sukcesis malpermesi ke la sukeraĵo de la sinjoro, iĝinte putraĵo kaj, fandiĝinte, fluu dum agitata dormado. Terura fetoro regadis en la dormejo. Iu ordonis ke ĉiuj malsupreniru kaj tie restu nur la kakuloj.
La sekvanta sceno de mi memorata estas ke ni devis tre malrapide paŝi, nudaj kaj malpuregaj, tenante enmane la uniformojn, antaŭ la tuta envicigita lernantaro. Ni devus iri al la duŝiloj kaj, poste, lavi la uniformojn. Mi klopodis por kaŝi min manlantaŭ iu, ĉiu intencis fari la samon. Sed la vico estis senindulga. Ĝi marŝadis per doloriga malrapido, kvazaŭ guto post guto, neniam finiĝadis.
Ŝajnas al mi ke neniu ridis. Tio estas nuna supozo. Eble pro iu konduto en simila okazaĵo, eble pro ia neklara kaj konfuza rememoro. Certe ili perceptis ke por nura bona ŝanco, ili eskapis. Nokta blindeco, koliko, sfinkter-kontrolo, ĉu ili ion sciis pri tio? Ne. Memori pri la nokto sufiĉus por konkludi ke ili estis premiitaj. Tre probable, ĉiuj internaĵoj dumnokte malbenis tiun sanktigitan sukeraĵon, kiu perturbis pacon kaj monotonion de fazeolo kun rizo. Tiu bongustega hostio de Satano.
Eĉ se ili ne havis kolikon, eĉ tiel, mi kredas ke ili ne kuraĝis moki. Ni ĉiuj estis regataj de la sama timo, ni, celo de ebla mokado, ili, eblaj mokantoj. Ni sciis ke tie, antaŭ niaj du inspektoroj, neniu havis propran vivon.

daŭrigo en la venonta dimanĉo.